Web sitemdeki form doğrulama hatalarını nasıl düzeltebilirim?

Web geliştirme sürecinin önemli bir parçası, kullanıcılarla etkileşimde bulunan formların doğru ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlamaktır. Formlar, web sitelerinde veri toplamak, kullanıcı kayıtları oluşturmak ve çeşitli hizmetler sunmak için yaygın olarak kullanılır. Ancak, form doğrulama hataları, kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir, verilerin doğru şekilde toplanmasını engelleyebilir ve sitenizin güvenilirliğini azaltabilir. Bu yazıda, web sitenizdeki form doğrulama hatalarını nasıl tespit edebileceğinizi, düzeltebileceğinizi ve önleyebileceğinizi kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. Form Doğrulama Nedir?

Form doğrulama, kullanıcı tarafından girilen verilerin belirli kurallara ve standartlara uygun olup olmadığını kontrol etme işlemidir. Bu doğrulama işlemi, genellikle iki aşamada yapılır:

• İstemci tarafı doğrulama (Client-Side Validation): Form verisi kullanıcı tarafından gönderilmeden önce, tarayıcıda yapılır. JavaScript veya HTML5 özellikleri kullanılarak gerçekleştirilir.
• Sunucu tarafı doğrulama (Server-Side Validation): Form verisi sunucuya gönderildikten sonra, daha güvenli bir şekilde doğrulama yapılır.

İyi bir form doğrulama süreci, yalnızca hatalı verilerin gönderilmesini engellemekle kalmaz, aynı zamanda kullanıcıyı doğru ve anlaşılır bir şekilde yönlendirir.

2. Form Doğrulama Hatalarını Tespit Etmek

Form doğrulama hatalarını tespit etmek, bu hataların düzeltilmesi için ilk adımdır. Form doğrulama hataları, genellikle aşağıdaki durumlardan kaynaklanır:

2.1. Kullanıcı Hataları

Kullanıcılar, formu doldururken çeşitli hatalar yapabilirler. Örneğin:

• Boş alanlar: Kullanıcı, zorunlu bir alanı doldurmaz.
• Yanlış formatta veri girme: Örneğin, bir e-posta adresi veya telefon numarası hatalı biçimde girilir.
• Geçersiz değerler: Sayısal bir alanda harf girilmesi.

2.2. Kod Hataları

Form doğrulama hataları, bazen yanlış yazılmış veya eksik JavaScript kodlarından kaynaklanabilir. Bu hatalar, formun doğrulama mekanizmasının çalışmamasına neden olabilir.

2.3. Tarayıcı Uyumlu Olmayan Özellikler

Farklı tarayıcılar, form doğrulama işlevlerini farklı şekillerde işleyebilir. Örneğin, bazı eski tarayıcılar HTML5’in bazı yeni doğrulama özelliklerini desteklemez. Bu nedenle, tarayıcı uyumsuzluğu da hata kaynağı olabilir.

2.4. Sunucu Tarafı Hatalar

Sunucu tarafı doğrulama hataları, istemci tarafında geçerli verilerin sunucuya gönderilmesine rağmen, sunucunun bu verileri kabul etmemesi durumunda meydana gelir. Bu, özellikle sunucu ve istemci tarafı doğrulama mekanizmalarının tutarsız olması durumunda ortaya çıkar.

3. Form Doğrulama Hatalarını Gidermek İçin Yöntemler

Web sitenizdeki form doğrulama hatalarını gidermek için aşağıdaki yöntemleri kullanabilirsiniz:

3.1. İstemci Tarafı Doğrulama Kullanmak

İstemci tarafı doğrulama, kullanıcıların formu göndermeden önce verilerin geçerli olup olmadığını kontrol etmelerini sağlar. JavaScript kullanarak, formun her bir alanını doğrulamak mümkündür. HTML5’in sunduğu yerleşik doğrulama özelliklerini de kullanabilirsiniz. Örneğin:

• Required Attribute: Bir alanın boş bırakılmaması gerektiğini belirtir. <input type="text" name="username" required>
• Pattern Attribute: Kullanıcıdan belirli bir desene uyan veri girmesini ister. Örneğin, bir telefon numarasının belirli bir formatta olmasını sağlamak için kullanılabilir. <input type="text" name="phone" pattern="^\d{10}$" required>

JavaScript kullanarak da doğrulama yapabilirsiniz:

function validateForm() {
    let email = document.forms["myForm"]["email"].value;
    let regex = /^[a-zA-Z0-9._-]+@[a-zA-Z0-9.-]+\.[a-zA-Z]{2,6}$/;
    if (!regex.test(email)) {
        alert("Geçersiz e-posta adresi.");
        return false;
    }
}

Bu tür doğrulamalar, kullanıcıların hatalı veri girmelerini engeller ve formun doğru şekilde gönderilmesini sağlar.

3.2. Sunucu Tarafı Doğrulama Eklemek

İstemci tarafı doğrulama, bazı durumlarda kullanıcılar tarafından atlanabilir veya geçersiz veriler yollanabilir. Bu nedenle, sunucu tarafı doğrulama mutlaka yapılmalıdır. Sunucu tarafında doğrulama, tüm form verilerinin güvenli bir şekilde kontrol edilmesini sağlar.

Örneğin, PHP ile bir form verisini doğrulama:

if (!filter_var($email, FILTER_VALIDATE_EMAIL)) {
    echo "Geçersiz e-posta adresi.";
    exit;
}

Sunucu tarafı doğrulama, güvenlik açısından kritik öneme sahiptir, çünkü kötü niyetli kullanıcılar, istemci tarafındaki doğrulamayı atlayarak formu geçersiz verilerle gönderebilirler.

3.3. Hata Mesajları ve Geri Bildirim Sağlamak

Kullanıcıların hata yapmalarını engellemek için, açıklayıcı hata mesajları sağlamak önemlidir. Hata mesajları, kullanıcının neyi yanlış yaptığını ve ne yapması gerektiğini açıkça belirtmelidir. Ayrıca, hata mesajlarının kullanıcı dostu ve anlaşılır olması gerekir.

Örnek:

• Yanlış E-posta: “Lütfen geçerli bir e-posta adresi girin.”
• Boş Alan: “Bu alan boş bırakılamaz.”

Hata mesajlarının formun hemen yanında, dikkat çekecek şekilde görünmesi gerekir. Ayrıca, hatalı alanların vurgulanması da kullanıcı dostu bir deneyim sunar.

3.4. Formu Yeniden Göndermeyi Engellemek

Bir kullanıcı, formu birden fazla kez göndermek isteyebilir, bu da aynı verinin tekrar gönderilmesine neden olabilir. Bu durumu engellemek için, form gönderildikten sonra butonu devre dışı bırakabilir veya bir işlem mesajı gösterebilirsiniz.

document.getElementById("submitBtn").disabled = true;

Bu, kullanıcıların formu birden fazla kez göndermelerini engeller.

4. En Yaygın Form Doğrulama Hataları ve Çözüm Yöntemleri

Hata Türü	Açıklama	Çözüm
Boş Alanlar	Zorunlu alanların boş bırakılması	required özelliği ile alanları zorunlu hale getirin.
Geçersiz E-posta	E-posta adresi hatalı formatta girilmiş olabilir	pattern özelliği veya JavaScript kullanarak doğrulama yapın.
Yanlış Telefon Numarası	Telefon numarasının yanlış formatta girilmesi	Doğru formatı kontrol etmek için pattern özelliği kullanın.
Geçersiz Şifre	Şifre uzunluğu veya karmaşıklığı kurallara uymuyor	Şifre doğrulamasını JavaScript ile zorunlu kılın.
Çoklu Form Göndermeleri	Kullanıcı formu birden fazla kez göndermeye çalışabilir	Gönderim işleminden sonra butonu devre dışı bırakın.

5. Sık Kullanılan Sorular

1. Form doğrulama hatalarını nasıl tespit ederim?

Form doğrulama hatalarını tespit etmek için tarayıcı geliştirici araçlarını kullanabilirsiniz. Ayrıca, kullanıcı geri bildirimlerini de dikkate alarak hataları fark edebilirsiniz.

2. İstemci tarafı doğrulama ile sunucu tarafı doğrulama arasında fark nedir?

İstemci tarafı doğrulama, kullanıcı formu göndermeden önce yapılırken, sunucu tarafı doğrulama, verilerin sunucuya iletilmesinin ardından yapılır. Sunucu tarafı doğrulama daha güvenlidir çünkü kötü niyetli kullanıcılar istemci tarafındaki doğrulamayı geçebilirler.

3. Formda boş alanları nasıl engelleyebilirim?

Boş alanları engellemek için required HTML5 özelliğini kullanabilir veya JavaScript ile kullanıcıdan zorunlu alanları doldurmasını isteyebilirsiniz.

4. Form doğrulama hatalarına nasıl açıklayıcı mesajlar ekleyebilirim?

Hata mesajlarını form alanlarının yanına veya altına ekleyebilirsiniz. Mesajlar, kullanıcının hatayı anlamasına ve düzeltmesine yardımcı olacak şekilde olmalıdır.

5. Formu birden fazla kez göndermeyi nasıl engellerim?

JavaScript kullanarak form gönderildikten sonra, “submit” butonunu devre dışı bırakabilir veya formun yeniden gönderilmesini engelleyebilirsiniz.

Sonuç

Form doğrulama hatalarını gidermek, kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve güvenli veri toplama sürecini sağlamak açısından kritik bir öneme sahiptir. Doğru istemci tarafı ve sunucu tarafı doğrulama tekniklerini kullanarak, hatalı veri girişlerini önleyebilir ve web sitenizdeki formların doğru çalışmasını sağlayabilirsiniz. Unutmayın, kullanıcı dostu geri bildirimler ve açıklayıcı hata mesajları, formun etkili bir şekilde doğrulanmasına yardımcı olacaktır.

Hızlı bir web sitesi için lepsor.com web sitesinden hosting alabilirsiniz.